راهنمای مطالعه تحول دیجیتال
معرفی و بررسی محتواهای آموزشی و پژوهشی حوزه تحول دیجیتال
تحول دیجیتال حوزه‌ای گسترده و دارای ابعاد مختلفی است. نگاه کلان این حوزه به سازمان منجر به وجود محتواهای بسیار متنوعی شده است. به عنوان فردی که چند سال قبل در این حوزه از سطح مقدماتی مطالعات خود را آغاز کرده ام، بنا دارم تا به معرفی محتواهای مختلف حوزه تحول دیجیتال، اعم از کتاب، دوره آموزشی و سایر محتواها، بپردازم.
هدفم در این بخش آن است تا محتواهای آموزشی و پژوهشی حوزه تحول دیجیتال را مورد بررسی قرار بدهم تا کمکی به مخاطبان و علاقه‌مندان این حوزه برای شناخت و اولویت‌بندی بهتر آن‌ها باشد.
ناخدایی دیجیتال
دکتر مهدی شامی زنجانی، فراز نبیی و شادی ایراندوست
مخاطبین کتاب
متخصصان و دانشجویان حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
زیاد
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
بله
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
بله
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
حتما!
ناخدایی دیجیتال، آنچه هست که چه در سطح مقدماتی و چه در سطح عملیاتی، یک سازمان یا کسب و کار می تواند طلب کند. نثر روان و گیرای کتاب و مهمتر از آن، تجربیات زیسته مولفان آن در کشور، منجر به انتشار کتابی کاربردی در حوزه تحول دیجیتال شده است. یکی از نقاط قوت این کتاب، بیان ابعاد تحول دیجیتال به همراه کیس های مختلف و داخلی بوده و همین موضوع درک این مسائل را برای خواننده تسهیل می کند. این کتاب یکی از بهترین نقاط شروع مطالعه در حوزه تحول دیجیتال است؛ چه شما یک دانشجوی تازه وارد به این حوزه و چه مدیر طرح تحول دیجیتال در یک شرکت بزرگ باشید، این کتاب آغاز مناسبی برای سفر مطالعاتی‌تان خواهد بود.
در دل این کتاب، مدل 20200 تحول دیجیتال، که مدل اختصاصی و توسعه یافته در دانشگاه تهران است، تبیین شده است. این مدل، مولفه های گوناگون و گسترده تحول دیجیتال را به خوبی دسته بندی نموده و هم در سنجش بلوغ دیجیتال شما کمک شایانی خواهد داشت و هم توجه به مولفه های این مدل، می تواند نقشه راه کاملی برای دیجیتالی سازی سازمان شما ارائه نماید.
تحول دیجیتال (Leading Digital)
جورج وسترمن، اندرو مکافی و دیدیه بنه
مخاطبین کتاب
متخصصان و دانشجویان حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
قابل قبول
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
بله
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
اگر علاقه به عمیق‌تر شدن در این حوزه دارید، حتما!
این کتاب، یکی از اولین کتب حوزه تحول دیجیتال است و شاید همین موضوع، نقطه ضعف و قوت آن نیز می باشد، با توجه به قدیمی بودن کتاب (منتشر شده در سال 2013) در هنگام مطالعه، توجه به مبانی مطرح شده از اهمیت بالاتری برخوردار است. در هر صورت، این کتاب به عنوان یکی از اصلی ترین منابع این حوزه، ردپای خود را در سایر محتواهایی که پس از آن در این حوزه منتشر شده، گذاشته است.
زبان این کتاب اندکی تخصصی تر بوده و در صورتی که پس زمینه آکادمیک در حوزه های مدیریتی داشته باشید، دشواری خاصی برای شما نخواهد داشت. اما مفاهیمی که در این کتاب مطرح شده است، برای افرادی که به دنبال اندکی عمق بیشتر در مطالعات خود هستند، حتما توصیه می شود. کتاب Leading Digital به خوبی در تبیین مفاهیم تحول دیجیتال و بیان اهمیت مسائل نرم (soft) در مقابل موضوعات فناورانه، موفق بوده و درک خوبی از جایگاه ابعاد مختلف تحول دیجیتال به مخاطبان ارائه می کند.
این کتاب با ترجمه دکتر شامی زنجانی به زبان فارسی نیز منتشر شده است.
راهنمای تحول دیجیتال (The Digital Transformation Playbook)
دیوید راجرز
مخاطبین کتاب
متخصصان حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
قابل قبول
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
بله
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
در صورتی که دانش اولیه این حوزه را دارید، بله!
از نظر من، دسته بندی این کتاب برای مولفه های تحول دیجیتال، یکی از بهترین دسته بندی هاست که دید بسیار خوبی به متخصصین این حوزه می دهد. دسته بندی اقدامات تحول دیجیتال به موارد مشتری، رقبا، داده، نوآوری و ارزش، به خوبی می تواند فعالیت های مورد نیاز برای تحقق اهداف دیجیتالی سازی سازمان را گروه بندی نماید. البته نقد شخصی‌ام به این مدل، عدم توجه به شرکا و مفهوم اکوسیستم سازی در این کتاب است.
به نظرم این کتاب می تواند یکی از گزینه های شما، پس از مطالعه کتب پایه این حوزه باشد و در موارد عملیاتی نیز به کار خواهد آمد.
داروینیسم دیجیتال (Digital Darwinism)
تام گودوین
مخاطبین کتاب
مخاطب عام
معرفی نمونه و کیس مرتبط
متوسط
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
خیر
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
به منظور استفاده در برنامه ریزی تحول دیجیتال سازمان: خیر
به منظور مطالعه عمومی در این حوزه: بله
نگاه کتاب به تحول دیجیتال، نگاه عملیاتی یا فریم ورکی نیست و بیشتر به دنبال بیان داستان تحول دیجیتال و چگونگی تاثیر آن بر کسب و کار های مخلتف است. استفاده از استعاره داروینیسم برای بقای گونه اصلح در عصر دیجیتال، یکی از نوآوری های این کتاب بوده که به خوبی با آن ارتباط برقرار کردم. مثال های نسبتا خوبی هم در این کتاب برای پشتیبانی از ایده نویسنده مطرح شده است.
این کتاب تجربه مطالعه سبک و جالبی برای علاقه مندان این حوزه خواهد بود. خلاصه این کتاب در وبسایتم بارگذاری شده و از این لینک قابل دسترسی است. (دانلود خلاصه کتاب)
انقلاب بلاکچین
دان و الکس تاپ اسکات
مخاطبین کتاب
متخصصان حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
قابل قبول
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
خیر
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
به منظور درک کارکرد بلاکچین و مفاهیم فنی آن: خیر
به منظور درک تاثیر بلاکچین در صنایع: بله
در اهمیت و تاثیر برافکنی که بلاکچین در کسب‌وکارهای عصر دیجیتال خواهد داشت، شکی نیست. به همین دلیل شناخت ابعاد تاثیرگذاری و کاربردهای این فناوری برای علاقه‌مندان حوزه تحول دیجیتال مهم است.
این کتاب در نشان داده تاثیر و انقلابی که بلاکچین در صنایع به پا کرده، موفق بوده و توانسته با استفاده از مثال های مختلف، این تاثیر را بیان کند. اما از منظر بیان مفاهیم فنی و کارکردهای بلاکچین، کتاب قابل توصیه ای نیست.
نقشه‌راه بازآفرینی محصول (The Road to Reinvention)
جاش لینکنر
مخاطبین کتاب
مخاطب عام و دانشجویان حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
مناسب
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
خیر
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
به منظور یک مطالعه جذاب و روان: بله
این کتاب با نگاهی کیس محور، تحول دیجیتال را به ابعاد مناسبی تقسیم نموده است. توجه بالای نویسنده این کتاب به اهمیت مسائل نرم (مثل ساختار سازمانی یا فرهنگ سازمان) در تحقق یا شکست تحول دیجیتال، یکی از نقاط قوت این کتاب می باشد.
معرفی هر بُعد در کنار مثال هایی واقعی از دنیا، این حس را به خواننده القا می کند که تمامی راهنمایی ارائه شده در این کتاب، ریشه در دنیای واقعی داشته و افرادی بوده اند که این تحولات را در سازمان خود پیاده سازی کرده اند.
خلاصه این کتاب قبلا در سایت بارگذاری شده و از این لینک قابل دانلود است. (دانلود خلاصه کتاب)
ماتریس دیجیتال (Digital Matrix)
ونکات ونکاترامان
مخاطبین کتاب
مخاطب عام، متخصصان و دانشجویان حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
مناسب
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
بله
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
به عنوان یکی از کتاب‌های پایه پیشنهاد می شود.
ونکات ونکاترامان، استاد دانشگاه بوستون، یکی از چهره های شناخته شده حوزه مدیریت فناوری اطلاعات است و این سبقه، کاملا در این کتاب مبرهن است؛ آن جایی که جایگاه فناوری اطلاعات در عصر دیجیتال، دیگر یک کارکرد ستادی نبوده و در تمام سازمان ظهور و بروز خواهد داشت.
ابعاد ماتریس دیجیتال و چارچوب کلانی که در این کتاب معرفی شده، چش اندازه بسیار مناسبی برای مدیران ارشد سازمان در راستای تعیین نقشه راه تحول دیجیتال ارائه خواهد کرد. همچنین برای علاقه مندان این حوزه، می تواند مطالعه ای جذاب و خواندنی باشد.
طراحی دیجیتال (Designed for Digital)
جین راس، سینتیا بیث و مارتین ماکر
مخاطبین کتاب
متخصصان و دانشجویان حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
مناسب
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
بله
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
بله
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
به عنوان راهنمای عملی سازمان در سفر دیجیتال: بله
جین راس، یکی از قدیمی ترین و موثق ترین مراجع در حوزه تحول دیجیتال است. احتمالا سرواژه SMACIT ایشان در معرفی فناوری های دیجیتال را شنیده اید.
این کتاب نیز با معرفی یک چارچوب بسیار عملیاتی و در عین حال، واضح برای طراحی نقشه راه تحول دیجیتال، به متخصصان این حوزه کمک می کند تا برنامه تحول دیجیتال خود را با انتظارات واقعی طراحی نمایند. چارچوب این کتاب شامل پشتوانه عملیاتی، بینش داده ای از مشتری، پلتفرم دیجیتال، فریمورک مسئولیت و پلتفرم توسعه خارجی است که نمای بسیار صحیحی از تحول دیحیتال واقعی را نشان می دهد.
این کتاب یکی از بهترین پیشنهادها برای افرادی است که به جد، به دنبال برنامه ریزی برای طرح تحول دیجیتالشان هستند.
پیشبرد استراتژی دیجیتال (Driving Digital Strategy)
سونیل گوپتا
مخاطبین کتاب
متخصصان و دانشجویان حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
قابل قبول
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
بله
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
به عنوان راهنمای عملی سازمان در سفر دیجیتال: بله
این کتاب از مناظری، به کتاب نقشه راه تحول دیجیتال راجرز شباهت های زیادی دارد و دسته بندی این کتاب نیز، برای درک مناسب از ابعاد تحول دیجیتال مناسب بسیار مناسب است.
یکی از نکات قوت این کتاب، مشخص کردن راهبردهای دیجیتال مورد نیاز سازمان ها برای پیشبرد تحول دیجیتالشان است. مولفه های تحولی که در این کتاب معرفی شده شامل این موارد می باشد: بازطراحی مدل کسب و کار، بازنگری در زنجیره ارزش، برقراری ارتباط مجدد با مشتریان، بازسازی سازمانی.
از نظر من، این کتاب در سطح عالی رتبه سازمان، برای شناخت تحول دیجیتال مفید خواهد بود و رویکرد نرم (soft) این کتاب به تحول و وارد نشدن به موضوعات تکنولوژیکی، آن را تبدیل به محتوایی مناسب برای مدیران ارشد نموده است.
تحول دیجیتال، بقا در عصر انقراض
(Digital Transformation: Survive and Thrive in an Era of Mass Extinction)
توماس سیبل
مخاطبین کتاب
مخاطب عام
معرفی نمونه و کیس مرتبط
قابل قبول
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
خیر
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
برای مخاطب عام: اولویت دار نیست
تمرکز این کتاب در هنگام معرفی تحول دیجیتال، بیشتر بر حوزه فناورانه آن متمرکز شده است و ذهن مخاطب را بیشتر معطوف به تاثیر فناوری های تحول آفرین (مثل هوش مصنوعی یا اینترنت اشیا) و تاثیرات آن معطوف می کند. مثال های این کتاب نیز بیشتر جنس تکنولوژیکی دارند.
قطعا تحول دیجیتال از مباحث سازمانی و فناوری حاصل شده، اما با توجه به تاکید اساتید این حوزه، اکثریت مسائل تحول در سازمان ها، موضوعات فناورانه نیستند و از این بابت این کتاب را در محتواهای با اولویت قرار نداده ام.
این کتاب برای افرادی که به حوزه های سخت (hard) تحول دیجیتال علاقه داشته و پس زمینه مهندسی فناوری اطلاعات داشته اند، مفید خواهد بود.
قطب نمای بانکداری دیجیتال (Doing Digital)
کریس اسکینر
مخاطبین کتاب
متخصصین حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
خوب
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
نسبتا بله
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
برای مخاطب عام: خیر
برای علاقه مندان این حوزه: بله
این کتاب از نگاه فردی که سالها در صنعت بانکی در دنیا فعالیت کرده، نگارش شده و همین تجربه محور بودن آن، یکی از دلایل جذابیت این اثر شده است. چالش های متعددی که تحول دیجیتال در بانک های مختلف داشته در 5 چالش رهبری، فناوری، مشتری، کارکنان و شرکای تجاری دسته بندی شده است.
زبان روان کتاب در کنار نمونه های واقعی موجود در دنیای صنعت بانکی و مالی، درک خوبی از وضعیت تحول دیجیتال در این حوزه به متخصصان این حوزه می دهد. یکی دیگر از ویژگی های جذاب کتاب، عمیق شدن نویسنده بر اتفاقات عملیاتی و پروژه های تعریف شده بانک ها برای تحولشان می باشد.
بازآفرینی محصول (Reinvent the Product)
اریک چیفر و رابرت ساوی
مخاطبین کتاب
دانشجویان و متخصصین حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
زیاد
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
خیر
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
برای علاقه مندان این حوزه: بله
رویکرد این کتاب به تحول دیجیتال کاملا متمرکز بر فرایندهای توسعه محصول بوده و از این حیث، کتابی متفاوت نسبت به سایر کتب معرفی شده در ایت صفحه می باشد. بیان اهمیت بازنگری در اهداف و پیشفرض های توسعه محصول، یکی از نقاصط قوت این کتاب است. همچنین کیس ها و نمونه های زیادی که در این کتاب، درک بهتری به مخاطب ارائه می کند.
این کتاب برای نیروهای عملیاتی و صف سازمان ، درک مناسبی از اهمیت تحول دیجیتال در تولیداتشان ارائه می کند. خلاصه این کتاب را نیز می توانید از این لینک دانلود کنید. (برای دانلود اینجا کلیک کنید)
بازآفرینی محصول (Platform Revolution)
اریک چیفر و رابرت ساوی
مخاطبین کتاب
دانشجویان و متخصصین حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
زیاد
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
خیر
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
برای علاقه مندان این حوزه: بله
این کتاب یکی از مهمترین اجزای عصر دیجیتال را مورد تدقیق قرار داده است: اقتصاد پلتفرمی. مفهوم پلتفرم از موضوعاتی که هم از فناوری های دیجیتال تاثیر به سزایی گرفته است و هم به عصر دیجیتال خدمات زیادی نموده؛ امروزه نمی توانید اسمی از شرکت های بزرگ دنیا ببرید، بدون این که مدل های کسب و کاری پلتفرمی آن ها را مورد بررسی قرار ندهید. این کتاب با بررسی مثال های واقعی این حوزه و بیان مفاهیم آن از دو منظر آکادمیک و کسب و کاری، برای علاقه مندان به این حوزه توصیه می شود. در دنیای دیجیتال، چشم بسته می توان از پلتفرمی شدن به عنوان یک برگ برنده نام برد، پس موضوع قابل توجهی برای دست اندرکاران سازمان ها خواهد بود.
حاکمیت تحول دیجیتال (Governing Digital Transformation)
اریک چیفر و رابرت ساوی
مخاطبین کتاب
دانشجویان و متخصصین حوزه
معرفی نمونه و کیس مرتبط
کم
قابل استفاده برای تدوین نقشه راه دیجیتال
خیر
قابل استناد برای ارزیابی بلوغ دیجیتال
خیر
آیا این کتاب را توصیه می کنم؟
خیر
یکی از نقاط تعجب برانگیز کتاب، خلط مفهوم حاکمیت فناوری اطلاعات با حاکمیت تحول دیجیتال (یا دیجیتال) بود. بیشتر کتاب در ارتباط با یک کیس خاص (دانشگاه اروپایی) در زمینه پیاده سازی حاکمیت فناوری اطلاعات و نیازمندی های آن سخن به میان آورده بود، اما هر جایی که احساس میشد کلمه فناوری اطلاعات مکرر استفاده شده، از عبارت تحول دیجیتال استفاده شده بود. همانطور که در بخش های مختلف این وبسایت اشاره شده است، مفهوم حاکمیت دیجیتال، عبارتی چتری است که حاکمیت فناوری اطلاعات را نیز می تواند در بر بگیرد و به هیچ عنوان، مفاهیمی یکسان نیستند.
کتب جانبی
در کنار کتبی که مستقیماً به حوزه تحول دیجیتال و ابعاد آن می پردازند، به عنوان پژوهشگر این حوزه، کتاب های زیر را به عنوان مکمل کتب بالا در راستای ارتقا مهارت های جانبی و مرتبط با دیجیتالی سازمان، معرفی می کنم.
هدفم از این بخش جانبی، معرفی محتواهایی است که در ارتقا سایر شایستگی های فعالان این حوزه کمک کننده باشد.
BABOK v3
IIBA
یکی از مهمترین اقداماتی که در طول تحول دیجیتال سازمان اتفاق می افتد، تحلیلگری کسب و کر است؛ تحلیلگری به این معناست: تعامل با ذی نفعان درون یا برون سازمانی، شناسایی نیازمندی ها و نقاط ناخوشایند و ارائه راهکار های دیجیتال برای حداکثرسازی ارزش به آن ها.
چارچوب BABOK به کارشناسان و مدیران این حوزه کمک می کند تا فرایند تحلیلگری کسب و کارشان را به بهترین نحو صورت دهند. گام های تعریف شده در این چارچوب و ابزارهای پیشنهادی آن، می تواند تا حد خوبی این فرایند را برای شما با دقت و اثربخشی بیشتر صورت دهد.
البته مطالعه کتاب مرجع بدون کلاس های آموزشی دشواری هایی دارد، به همین دلیل پیشنهاد می کنم در کلاس های این دوره نیز در صورت امکان شرکت کنید.
داستان پردازی با داده‌ها
کول ناسبامر نافلیک
ارائه، آن هم از نوع داده محور آن، یکی از مهمترین ابزارهای متخصصان این حوزه برای معرفی دستاوردها یا بیان فرصت ها به ذی نفعان سازمانی می باشد. تا زمانی که اقناع متولیان امر به درستی صورت نگیرد، انتظار همکاری یا تحقق اهداف، آن هم از نوع دیجیتالی، دور از انتظار خواهد بود.
این کتاب با مثال های بسیار خوب و تصاویر گویا، نکات حیاتی‌ای در زمینه تهیه ارائه و داده محوری آن به مخاطبان معرفی می کند. موارد مطرح شده در این کتاب به قدری مهم هستند که از نظر من، باید یکی از دروس دانشگاهی در مقطع کارشناسی به این کتاب اختصاص پیدا کند.
هنر رقصیدن با استراتژی
دکتر مجتبی لشکربلوکی
بدون شک یکی از مهارت های مهم در اجرای تحول دیجیتال در سازمان، داشتن نگاه استراتژیک است. این کتاب و مدل «موعود» که در آن به صورت تفصیلی مطرح شده، چارچوب بسیار خوبی برای برنامه ریزی استراتژیک سازمانی ارائه می کند و به متخصصان این حوزه کمک می کند تا فعالیت های راهبردی خود را قاعده مند تر پیش بگیرند.
این صفحه تکمیل خواهد شد…
